Το πρώτο όργανο καταγραφής σεισμών κατασκευάστηκε στην Κίνα το 132 μ.Χ. Το επινόησε ο Zhang Heng κατά τη δυναστεία των Han. Ήταν ένα σεισμοσκόπιο, δηλαδή ένα σεισμικό όργανο που μπορούσε να ανιχνεύσει σεισμούς, εκτιμώντας την κατεύθυνση από την οποία ήρθε ο σεισμός.

Η εφεύρεση είναι απλή αλλά ιδιοφυής:

Η συσκευή είναι ένα μεγάλο χάλκινο δοχείο διαμέτρου σχεδόν έξι μέτρων. Στο εσωτερικό του δοχείου υπάρχει ένα εκκρεμές- κατακόρυφος κύλινδρος και μεταλλικοί σύνδεσμοι που οδηγούν σε οκτώ ανοίγματα- τρύπες. Οι τρύπες βρίσκονται περιμετρικά του δοχείου και αντιστοιχούν στα οκτώ σημεία του ορίζοντα. Σε κάθε μία τρύπα, είναι τοποθετημένη και στερεωμένη μία χάλκινη μπάλα. Εξωτερικά του δοχείου, ως συνέχεια του κάθε ανοίγματος, βρίσκεται ένας δράκος με το κεφάλι στραμμένο προς τα κάτω. Στο έδαφος, οκτώ βάτραχοι στις αντίστοιχες θέσεις, περιμένουν με ανοικτό το στόμα, να δεχτούν τη χάλκινη μπάλα.

Όταν ο σεισμός προκαλέσει την κίνηση του εκκρεμούς στο εσωτερικό του σεισμοσκοπίου, οι σύνδεσμοι στη συγκεκριμένη κατεύθυνση κίνησης ενεργοποιούν μοχλούς και «απελευθερώνουν» την χάλκινη μπάλα στην αντίστοιχη τρύπα. Η μπάλα ακολουθεί τη διαδρομή μέσα από το δράκο και καταλήγει στο στόμα του αντίστοιχου βάτραχου. Ο ήχος από τα μεταλλικά μέρη, ειδοποιεί τους παρατηρητές για την πραγματοποίηση σεισμού.

Με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν να καταγράψουν την πραγματοποίηση σεισμών, ακόμα και όταν το επίκεντρο ήταν σε πολύ μεγάλη απόσταση. Επιπλέον, σημείωναν την κατεύθυνση από την οποία ήρθε ο σεισμός.

Ενδιαφέρον έχει και το πώς έλυσε ο Zhang Heng επιμέρους τεχνικά θέματα της διάταξης. Συγκεκριμένα, η παλινδρομική κίνηση του εκκρεμούς στο εσωτερικό του δοχείου απελευθερώνει όχι μόνο μία χάλκινη σφαίρα, αλλά και την αντιδιαμετρική της (την «απέναντι»). Η επιλογή μίας εκ των δύο κατευθύνσεων γινόταν με ένα πρόσθετο σύστημα, το οποίο δεν διασώθηκε. Από τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, ωστόσο, συμπεραίνουμε ότι ήταν μία εφεύρεση εξαιρετικής ακρίβειας.

Μπορείτε να δείτε περισσότερα εδώ: